Tak jak wspomniałem w artykule o amortyzacji, do swojej działalności wciągnąłem mieszkanie przeznaczone na wynajem. Rozszerzyłem tym samym działalność o PKD 68.20.Z. Zrobiłem to umyślnie, wiedząc, że usługi wynajmowania nieruchomości o charakterze mieszkalnym wyłącznie na cele mieszkaniowe są przedmiotowo zwolnione z podatku VAT. I mimo tego, że jestem VAT-owcem i od programistycznej oraz blogowej części działalności płacę podatek VAT, to dzięki temu zwolnieniu, od części związanej z wynajmem, podatku VAT nie będę płacił. Tym samym wpadłem w sprzedaż mieszaną. Jakie konsekwencje pociąga za sobą taka zmiana? Już śpieszę z wyjaśnieniami.

Trochę z VAT-em, trochę bez VAT-u

Ogólnie rzecz biorąc, sprawa jest całkiem prosta. Ze względu na to, że sprzedaż odbywa się dwutorowo, to analogicznie musi odbywać się księgowanie kosztów uzyskania przychodu. A więc, dla przykładu, od zakupu biurka przeznaczonego dla mnie do wykonywania działalności programistycznej mogę odliczyć podatek VAT, ale od zakupu biurka przeznaczonego dla lokatorów VAT-u już nie odliczę. W zamian całą kwotę brutto rozliczam bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodu.

Część wspólna

No dobra… a co w przypadku kosztów, których nie da się jednoznacznie przypisać do jednej lub drugiej grupy? Przykładem może być tu choćby opłata za biuro rachunkowe. Księgowość dotyczy przecież całej działalności gospodarczej bez podziału na kategorie wagowe VAT-owe. W tym miejscu do akcji wkracza współczynnik proporcji VAT.

Współczynnik proporcji

Współczynnik proporcji VAT (lub współczynnik proporcji sprzedaży) to nic innego jak procentowe określenie jaka część całorocznych przychodów działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu VAT.

Dla przykładu 75% oznacza, że 3/4 przychodów podlega opodatkowaniu VAT, a 1/4 przychodów jest z VAT-u zwolniona.

No OK, ale jeżeli dopiero startuję ze sprzedażą mieszaną, to przecież moje dotychczasowe przychody zwolnione z VAT-u wynoszą 0 zł. Czy w takim przypadku współczynnik proporcji w pierwszym roku podatkowym będzie wynosił 100%? Nic bardziej mylnego.

Szacunkowa proporcja w pierwszym roku

Pod kątem sprzedaży w pierwszym roku podatkowym, jesteśmy zobowiązanie do złożenia wniosku do naszego osobistego naczelnika urzędu skarbowego o ustalenie szacunkowej proporcji. Taki wniosek jest jednocześnie informacją dla urzędu skarbowego, że rozpoczynamy sprzedaż mieszaną.

Wniosek nie ma dedykowanego formularza. Wystarczy więc kierować się choćby takim wzorem. Można go również złożyć przez internet na dedykowanej stronie. Jest to opcja, z której sam skorzystałem.

Z doświadczenia mogę powiedzieć, że formularz internetowy ma pewne braki. W moim przypadku było tak, że 1 października wypełniłem i wysłałem formularz uzupełniając wszystkie możliwe pola, a 14 października zadzwoniła do mnie pani urzędniczka skarbowa prosząc o doprecyzowanie jakie kody PKD przypisane do mojej działalności podlegają pod VAT, a jakie są z niego zwolnione. Dodatkowo zostałem poproszony o przedstawienie, jakie koszty uzyskania przychodu będą rozliczane przy pomocy współczynnika proporcji.

Przedstawioną propozycję naczelnik może zaakceptować lub zaproponować własny współczynnik proporcji.

Należy pamiętać, że podczas szacowania przychodu z działalności zwolnionej z VAT-u podajemy kwotę, którą w teorii zarobilibyśmy w ciągu całego roku, a nie tylko przez czas od rozpoczęcia sprzedaży mieszanej. Inaczej mówiąc, nie ma znaczenia, że moja sprzedaż mieszana w 2020 roku będzie trwała w sumie 3 miesiące. Do szacowania proporcji i tak musiałem podać hipotetyczny przychód z całego roku.

Korekta na początku każdego kolejnego roku

Po zakończeniu roku podatkowego jesteśmy zobowiązani do ustalenia rzeczywistej proporcji na podstawie faktycznie dokonanej sprzedaży. Tak ustalona proporcja za rok poprzedni jest jednocześnie prognozowaną proporcją na rok kolejny. Nie musimy więc składać kolejnego wniosku o szacunkową proporcję. Całość powtarzamy po każdym kolejnym roku podatkowym.

Przypadki brzegowe

Na koniec warto jeszcze wiedzieć, że w przypadku gdy wskaźnik proporcji przekroczy 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku była mniejsza niż 500 zł, to można uznać, że proporcja wynosi 100%.

Jeszcze prościej jest w przypadku gdy proporcja nie przekroczy 2%. Wtedy uznajemy, że współczynnik wynosi 0%, czyli VAT-u nie odliczamy.

Podsumowanie

To chyba tyle jeżeli chodzi o sprzedaż mieszaną. Mimo, że nie ma tu jakiejś wielkiej filozofii, to i tak polecam oddelegować księgowość księgowym 🙂 Dobrze znać przynajmniej zarys tego z czym ma się do czynienia, ale ja osobiście lubię, kiedy na końcu nad wszystkim pieczę trzyma osoba będąca bardziej na bieżąco z aktualnymi przepisami. Chociaż akurat w przypadku sprzedaży mieszanej nie oddelegujemy zupełnie wszystkiego. To co zostaje po naszej stronie, to odpowiednie kategoryzowanie kosztów, tak żeby biuro rachunkowe wiedziało co zrobić z VAT-em w poszczególnym przypadku.

Jestem ciekaw, czy Ty również masz lub miał[a|e]ś do czynienia ze sprzedażą mieszaną w swojej działalności. Jeżeli tak, to daj znać w komentarzu czy pojawiły się jakieś problemy lub niespodziewane sytuacje z tym związane. Sam jeszcze jestem świeżakiem w tym temacie, więc chętnie zawczasu dowiem się czego mogę się spodziewać 🙂

Bądź na bieżąco!

Podobają Ci się treści publikowane na moim blogu? Nie chcesz niczego pominąć? Zachęcam Cię do subskrybowania kanału RSS, polubienia fanpage na Facebooku, zapisania się na listę mailingową:

Dołączając do newslettera #NoweRozdanie2 otrzymasz dostęp do dodatkowych materiałów:

  • PDF: „Jednoosobowa działalność gospodarcza krok po kroku” (do artykułu)
  • PDF: „FAQ: Jak pracuje się dla Roche/Sii?” (do artykułu)
  • PDF: „Jak zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia kontroli i co zrobić kiedy urzędnik zapuka do Twoich drzwi?” (do artykułu)

Powyższe dane są przechowywane w systemie Mailchimp i nie są udostępniane nikomu innemu. Więcej szczegółów znajdziesz na stronie polityki prywatności.

lub śledzenia mnie na Twitterze. Generalnie polecam wykonanie wszystkich tych czynności, bo często zdarza się tak, że daną treść wrzucam tylko w jedno miejsce. Zawsze możesz zrobić to na próbę, a jeśli Ci się nie spodoba – zrezygnować :)

Dołącz do grup na Facebooku

Chcesz więcej? W takim razie zapraszam Cię do dołączenia do powiązanych grup na Facebooku, gdzie znajdziesz dodatkowe informacje na poruszane tutaj tematy, możesz podzielić się własnymi doświadczeniami i przemyśleniami, a przede wszystkim poznasz ludzi interesujących się tą samą tematyką co Ty.

W grupie Programista Na Swoim znajdziesz wiele doświadczonych osób chętnych do porozmawiania na tematy krążące wokół samozatrudnienia i prowadzenia programistycznej działalności gospodarczej. Vademecum Juniora przeznaczone jest zaś do wymiany wiedzy i doświadczeń na temat życia, kariery i problemów (niekoniecznie młodego) programisty.

Wesprzyj mnie

Jeżeli znalezione tutaj treści sprawiły, że masz ochotę wesprzeć moją działalność online, to zobacz na ile różnych sposobów możesz to zrobić. Niezależnie od tego co wybierzesz, będę Ci za to ogromnie wdzięczny.

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Na wsparciu możesz także samemu zyskać. Wystarczy, że rzucisz okiem na listę różnych narzędzi, które używam i polecam. Decydując się na skorzystanie z któregokolwiek linku referencyjnego otrzymasz bonus również dla siebie.

Picture Credits