Polski Ład nadciąga. Ratuj się kto może!

Nie lubię gdybać. Tym bardziej jeżeli chodzi o niewprowadzone zmiany w przepisach. Dlatego też nie rzucałem się jak Reksio na szynkę i nie publikowałem tutaj niczego na temat rewolucji planowanych w ramach Polskiego Ładu. Niestety zapowiadane zmiany są tak grube, że tym razem muszę zrobić dla nich wyjątek. Tym bardziej, że hasła się zmaterializowały i mamy już konkretniejszy projekt ustawy. Nie zapowiada się również, żeby Polski Ład nie wszedł w życie. Wejdzie. Niewiadomą jest tylko ostateczny kształt. No chyba, że w ciągu najbliższych kilku tygodni uda nam się obalić obecną koalicję rządzącą. I tego Wam życzę dostojni panowie.

Prepare for battle!

Z czym przychodzi się nam mierzyć? W ramach Polskiego Ładu planowane są zmiany m.in. wokół podatku dochodowego i składek ZUS. Hasła propagandowe głoszą, że 90% osób płacących podatki na Polskim Ładzie skorzysta lub przynajmniej nie straci. To dobra wiadomość. Zła jest taka, że w pozostałych 10-ciu procentach znajdują się samozatrudnieni programiści… a przynajmniej ich spora ilość 🙁

Co nas czeka?

Podsumujmy, jakie zmiany dotkną osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą w branży IT.

Zasady ogólne (skala podatkowa)

Zmiany korzystne

• Kwota wolna od podatku wzrośnie do 30 tysięcy złotych. Obecnie wynosi 8 tysięcy złotych.
• Drugi próg podatkowy wzrośnie do 120 tysięcy złotych. Obecnie wynosi 85528 złotych.
• [Aktualizacja z 2021-10-01] Pojawi się „ulga dla klasy średniej” mająca przysługiwać osobom, których przychody mieszczą się w przedziale od 68412 zł do 133692 zł rocznie. W praktyce będzie to rekompensata za podwyższenie składki zdrowotnej. Ulga będzie obliczana według specjalnego algorytmu, którego do tej pory świat nie widział 🙂 Na początku zakładano, że ulga będzie dotyczyć wyłącznie osób pracujących na etacie.

Zmiany niekorzystne

• Składka zdrowotna wzrośnie do 9% dochodu i nie będzie mogła być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia. Minimalne wynagrodzenie na 2022 rok zostało ustalone na kwotę 3010 zł, a więc minimalna składka zdrowotna w 2022 roku wyniesie 270,90 zł. I zapłacimy ją gdy nasz dochód będzie wynosił 0 zł, a nawet w momencie wykazywania straty. Co więcej, składki zdrowotnej nie będzie można odliczyć od podatku.

  Obecnie składka zdrowotna nie jest zależna od dochodu. Wyznaczone jest minimum jakie należy płacić. Minimum wynosi 9% z 75% z przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez GUS. W 2021 roku wysokość minimalnej składki zdrowotnej wynosi 381,81 złotych. Dodatkowo aż 328,78 złotych (7,75% z 75% z przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia) możemy odliczyć od podatku. Oznacza to, że w 2021 roku efektywnie płacimy 53,03 zł składki zdrowotnej.

  Zamiatany pod dywan jest szczegół, że mimo zwiększonej do 30 tysięcy złotych kwoty wolnej od podatku, składka zdrowotna w wysokości 9% od dochodu będzie musiała być zapłacona.

  [Aktualizacja z 2021-11-19] Rafał odkrył, dokopując się do artykułu na biznes.gov.pl, że: W 2022 roku składka na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą opłacających podatek z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box) wyniesie 4,9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej). (ten zapis jest prawdopodobnie nieprawidłowy)

Podatek liniowy

Zmiany niekorzystne

• Składka zdrowotna wzrośnie do 4,9% dochodu… Cała reszta wygląda dokładnie tak samo jak w przypadku zmian składki zdrowotnej na zasadach ogólnych powyżej.

Ryczałt ewidencjonowany

Zmiany korzystne

• Stawka ryczałtu dla branży IT zostanie zmniejszona z 15% do 12%.

Zmiany niekorzystne

• Wzrośnie składka zdrowotna.

  Obecnie obliczana jest tak samo jak w przypadku zasad ogólnych i liniówki (opisane powyżej).

  Polski Ład zakłada trzy zryczałtowane składki zdrowotne zależne od rocznego przychodu. Przedziały przychodowe to: do 60 tysięcy złotych, do 300 tysięcy złotych i powyżej 300 tysięcy złotych. Składka zdrowotna w wysokości 9% będzie obliczana odpowiednio od 60%, 100% lub 180% przeciętnego wynagrodzenia. Na chwilę obecną przeciętne wynagrodzenie wynosi 5775,25 zł, a więc składki wynosiłyby 311,86 zł, 519,77 zł oraz 935,59 zł miesięcznie.

Zmiany niezależne od formy opodatkowania

Zmiany korzystne

• Projektu ustawy Polskiego Ładu przewiduje możliwość jednoczesnego skorzystania z ulgi IP Box oraz B+R. Aktualnie nie jest to możliwe.

Zmiany neutralne

• Termin płatności składek ZUS zostanie przesunięty na 20. dzień każdego miesiąca.

  Aktualnie są trzy terminy. Większości samozatrudnionych dotyczy 10. dzień miesiąca. Chyba, że zatrudniamy pracowników, to 15. Jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowa mają termin płatności do 5. dnia miesiąca.

• Od 1 stycznia 2023 roku księgi podatkowe (Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów, ewidencja przychodów w ryczałcie, ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych) będą musiały być prowadzone w formie komputerowej. Forma papierowa nie będzie już akceptowalna.

Zmiany niekorzystne

• Sprzedaż przedmiotów (w tym samochodów) wykupionych z leasingu do majątku prywatnego będzie traktowana jako przychód w działalności gospodarczej. Oznacza to, że przedsiębiorca będzie musiał odczekać 6 lat (dokładnie 5 lat od następnego roku po roku wykupu), żeby nie zapłacić podatku dochodowego.

  Aktualnie taka operacja nie jest traktowana jako przychód, dzięki czemu samochód (czy inny wykupiony przedmiot) można odsprzedać już 6 miesięcy po wykupie bez konieczności zapłaty podatku dochodowego.

• Wartość wprowadzanych do majątku środków trwałych będzie można ustalać wyłącznie na podstawie aktualnej ceny rynkowej. Obecnie wartość można obliczać także na podstawie historycznej ceny nabycia (np. na podstawie posiadanej umowy, czy faktury).
• Polski Ład dodaje również papierologii. Od 1 stycznia 2022 roku wymagane będzie comiesięczne wykazywanie podstawy do składki zdrowotnej, a w przypadku nadpłaty składki trzeba będzie wnioskować o zwrot, na co przewidziano miesiąc czasu. Z kolei od 1 stycznia 2023 roku wymagane będzie przesyłanie JPK dla podatku dochodowego, który aktualnie wymagany jest wyłącznie dla podatku VAT. Dlatego, jeżeli jeszcze nie korzystasz z usług biura rachunkowego, to polecam rozważyć 🙂
• Zmniejszy się limit rozliczeń gotówkowych z 15 tysięcy na 8 tysięcy złotych. A więc każdy zakup powyżej 8 tysięcy złotych będzie musiał zostać zrealizowany bezgotówkowo (np. przelewem), żeby mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu. Co ciekawe Polski Ład wprowadza również limit dla płatności gotówkowych dokonywanych przez konsumentów i ustanawia go na poziomie 20 tysięcy złotych.

Inne zmiany

Zmiany korzystne

• Możliwość wspólnego rozliczania z małżonkiem zostanie przyspieszona. Ze wspólnym rozliczeniem będzie można ruszyć już po ślubie, a nie jak do tej pory od pełnego roku podatkowego po ślubie. Ot taka ulga, która przyda się raz w życiu 😉

Zmiany niekorzystne

• Możliwość amortyzacji lokali mieszkalnych zostanie zniesiona.
• A najem prywatny (poza działalnością gospodarczą) będzie możliwy wyłącznie ryczałtem. Oprócz amortyzacji, zniknie więc możliwość rozliczania jakichkolwiek kosztów związanych z najmem. Obecnie drugą opcją w najmie prywatnym jest rozliczenie na zasadach ogólnych.

[Aktualizacja z 2021-10-01] Sejm przegłosował Polski Ład. Dwie powyższe zmiany związane z najmem zostały odroczone i mają wejść w życie od 2023 roku. Z zastrzeżeniem, że amortyzować w 2022 roku można będzie tylko te mieszkania, które zostaną nabyte przed 1 stycznia 2022 roku.

Kiedy to nastąpi?

Rząd planuje wprowadzić większość Polskiego Ładu od 1 stycznia 2022 roku. Kilka rzeczy być może zostanie odroczonych i wejdzie w życie rok później (jak np. wspomniane JPK dla podatku dochodowego) ze względu na tempo prowadzonych prac nad ustawą oraz na ograniczoną ilość czasu na dostosowanie się do zmian przez inne podmioty.

Co robić? Jak żyć?

To zależy. Zależy czy wolisz strzał w głowę, czy w klatkę piersiową 😀

A tak na serio, to nie podejmowałbym pochopnych decyzji. Cały czas nie wiadomo w jakiej formie ustawa ostatecznie wejdzie. Nie ma co panikować, ale warto się przygotować, żeby później nie robić wszystkiego w popłochu na ostatnią chwilę.

Po wstępnym rekonesansie stwierdzam, że po wprowadzeniu Polskiego Ładu, dla osób samozatrudnionych w branży IT ryczałt może być niezłym rozwiązaniem. Ciekawą alternatywą będzie również IP Box na liniówce. Nie ma też co od razu odrzucać zasad ogólnych, choćby ze względu na dodatkowe ulgi (np. możliwość rozliczania się ze współmałżonkiem). Dla niektórych, odpowiednim rozwiązanie będzie spółka z o.o. (nie wgłębiałem się w temat), albo Prosta Spółka Akcyjna (tu również nie zgłębiałem tematu).

Najważniejsze jest to, że ostateczna decyzja powinna opierać się tylko i wyłącznie na własnym przypadku, z uwzględnieniem przychodów, kosztów oraz dochodów, bez oglądania się na innych.

Czy coś pominąłem?

Daj znać, jeżeli pominąłem jakieś istotne założenia Polskiego Ładu, które warto byłoby dodać powyżej. Od razu po informacji od Ciebie (np. w komentarzu poniżej) uzupełnię wpis.

Dwa zdania ode mnie

Jak widzisz, większość powyższych zmian dotknie przedsiębiorców negatywnie, wyciągając więcej pieniędzy z ich kieszeni. To sprawi, że ceny usług wzrosną, a wzrosty odczują ci, dla których przygotowano wyższą kwotę wolną od podatku, czy podniesiono drugi próg podatkowy na zasadach ogólnych.

Nie twierdze, że wszystkie zmiany nie mają sensu. Niektóre mają naprawdę logiczne wytłumaczenie. Najbardziej dobija mnie jednak to, że te negatywne zostały wycelowane praktycznie w jedną grupę społeczną (przedsiębiorców), a poziom skomplikowania podatków rośnie wykładniczo. Coraz bardziej jestem za tym, żeby to wszystko zaorać i wprowadzić jeden podatek dochodowy, w takiej samej wysokości dla wszystkich. 5%, 10%, 15%, czy ile tam trzeba, ale po równo. Bez wprowadzania zawoalowanych ulg, czy ukrywania podniesienia podatku w składkach zdrowotnych. Change my mind.

Wracaj tu co jakiś czas

Ze względu na to, że kształt ustawy może się jeszcze zmienić, będę starał się aktualizować powyższy artykuł. Zgodnie z bieżącymi doniesieniami, ale tylko tymi oficjalnymi. Polecam więc wracać tu od czasu do czasu, żeby sprawdzić, czy coś się zmieniło.

---

Bądź na bieżąco!

Podobają Ci się treści publikowane na moim blogu? Nie chcesz niczego pominąć? Zachęcam Cię do subskrybowania kanału RSS, polubienia fanpage na Facebooku, zapisania się na listę mailingową:

Dołączając do newslettera #NoweRozdanie2 otrzymasz dostęp do dodatkowych materiałów:

• PDF: „Jednoosobowa działalność gospodarcza krok po kroku” (do artykułu)
• PDF: „FAQ: Jak pracuje się dla Roche/Sii?” (do artykułu)
• PDF: „Jak zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia kontroli i co zrobić kiedy urzędnik zapuka do Twoich drzwi?” (do artykułu)

Zapisując się do newslettera wyrażam zgodę na przesyłanie mi starannie wyselekcjonowanych informacji (w tym marketingowych).

Powyższe dane są przechowywane w systemie Mailchimp i nie są udostępniane nikomu innemu. Więcej szczegółów znajdziesz na stronie polityki prywatności.

lub śledzenia mnie na Twitterze. Generalnie polecam wykonanie wszystkich tych czynności, bo często zdarza się tak, że daną treść wrzucam tylko w jedno miejsce. Zawsze możesz zrobić to na próbę, a jeśli Ci się nie spodoba – zrezygnować

Dołącz do grup na Facebooku

Chcesz więcej? W takim razie zapraszam Cię do dołączenia do powiązanych grup na Facebooku, gdzie znajdziesz dodatkowe informacje na poruszane tutaj tematy, możesz podzielić się własnymi doświadczeniami i przemyśleniami, a przede wszystkim poznasz ludzi interesujących się tą samą tematyką co Ty.

W grupie Programista Na Swoim znajdziesz wiele doświadczonych osób chętnych do porozmawiania na tematy krążące wokół samozatrudnienia i prowadzenia programistycznej działalności gospodarczej. Vademecum Juniora przeznaczone jest zaś do wymiany wiedzy i doświadczeń na temat życia, kariery i problemów (niekoniecznie młodego) programisty.

Wesprzyj mnie

Jeżeli znalezione tutaj treści sprawiły, że masz ochotę wesprzeć moją działalność online, to zobacz na ile różnych sposobów możesz to zrobić. Niezależnie od tego co wybierzesz, będę Ci za to ogromnie wdzięczny.

Na wsparciu możesz także samemu zyskać. Wystarczy, że rzucisz okiem na listę różnych narzędzi, które używam i polecam. Decydując się na skorzystanie z któregokolwiek linku referencyjnego otrzymasz bonus również dla siebie.

Picture Credits

• screen z filmu Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia